‘Hoe houden we elkaar ‘vast’, nu vasthouden niet wenselijk is?’
Meer dan een miljoen Nederlanders voelt zich sterk eenzaam. Nog eens een op de drie Nederlanders voelt zich matig eenzaam. Eenzaamheid komt net iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, maar iets meer vrouwen geven aan zich sterk eenzaam te voelen (bron: www.eenzaam.nl). In het jaarplan van Passage is onder de noemer ‘noden van mensen’ het thema eenzaamheid opgenomen. Afdeling Appingedam heeft daar een concrete invulling aan gegeven. Tekst: Sandra Wolswijk, beeld: Buro Klaas Huizenga
Coördinator Kenna Kupers-Kraai van de afdeling Appingedam is drie jaar geleden in het project eenzaamheid gestapt dat was opgezet door de gemeente. Vanuit de stichting Welzijn zocht de gemeente organisaties om aan het project deel te nemen en samen een manifest te ondertekenen. Daar hebben ruim twintig vrijwilligersorganisaties op gereageerd, waaronder Passage, Vrouwen van Nu en het Koninklijk NVVH-vrouwennetwerk.
Drie vrouwenorganisaties in 3VO
“Als je iets ondertekent, moet je er ook wat mee doen. Dat was de opdracht: ga er binnen je organisatie mee aan de slag,” zegt Kenna. De gemeente bood een workshop aan van Egi Pellemans, trainer en spreker gespecialiseerd in eenzaamheidsproblematiek. Daar werden onder meer de volgende vragen beantwoord: Wat is eenzaamheid? Is eenzaamheid voor iedereen hetzelfde? En: Hoe signaleer je eenzaamheid?
“Die workshop heb ik als heel belangrijk ervaren,” zegt Kenna. “Ik stelde de Stichting Welzijn voor om met het project in de landelijke Week van de Eenzaamheid te beginnen.” (De eerste week van oktober - red.). “We dachten erover na wie we erbij konden vragen.” Dat werden Vrouwen van nu en het Vrouwennetwerk. Deze twee organisaties zijn, net als Passage, landelijke organisaties met een eigen achterban en zitten redelijk goed op dezelfde lijn. De drie organisaties zijn een samenwerkingsverbond aangegaan en noemen zich 3VO. Met zes vrouwen, van iedere vereniging twee en een vrijwilliger van de stichting Welzijn, gingen ze aan de slag.
Eenzaamheid is niet hetzelfde als alleen zijn – het kan wel samenvallen. Belangrijk: Je bent pas eenzaam als je je eenzaam voelt. De een heeft meer behoefte aan contact dan een ander. Zeg, of denk niet: ik ben eenzaam. Beter is: ik voel me eenzaam. Want daar kun je iets aan doen.
(Bron: www.eenzaam.nl)
De Damster Vrouwendag tegen Eenzaamheid
Twee jaar geleden organiseerde 3VO voor het eerst de Damster Vrouwendag tegen Eenzaamheid. Een spreekster in de ochtend, een speech van de (voormalig) burgemeester van Appingedam en muziek in de middag. Deze dag was niet alleen voor de eigen achterban, maar stond open voor iedereen. 3VO besloot deze samenwerking voort te zetten en het thema eenzaamheid aan te houden. Vorig jaar werd er gekozen voor een high tea met een spreker en een dansgroep. Kenna: “De vraag was: komen mensen daar op af? We kregen reacties als: ‘Ik ben niet eenzaam, dus kom ik niet.’ Maar daar zijn die bijeenkomsten niet alleen voor, het is ook om te signaleren – dat is ons doel: eenzaamheid wegwerken. En je weet dat je dat niet meteen voor elkaar krijgt.”
Door middel van lezingen en ervaringsverhalen wil 3VO de vrouwen alert maken. Wat is eenzaamheid? Wat kun je eraan doen? Inmiddels is er een achterban waar je terecht kunt om jezelf of iemand anders aan te melden. Daarbij heeft de afdeling al veertig jaar een ziekenbezoekster die ook een signaleringsfunctie heeft.
‘Onder een druppel staan’
Niet iedereen staat open voor contact, heeft Kenna ondervonden. Kenna: “Vaak willen mensen er niet vooruitkomen dat ze eenzaam zijn en willen het woord ‘eenzaam’ niet horen.” Toch gaan de vrouwen door met hun missie. Hoewel zij weten dat eenzaamheid niet zo maar de wereld uit is. “Iemand zei: ‘Alles wat je geeft, is een druppel op een gloeiende plaat.” Maar als je eenzaam bent en hulp krijgt, is dat toch mooi meegenomen,” meent Kenna.
Onlangs werd Kenna aangesproken in de supermarkt door een jonge vrouw in een scootmobiel. Ze kende haar niet van naam, wel van gezicht uit de tijd dat ze in een drogisterij werkte, inmiddels tien jaar geleden. Kenna vroeg hoe het met haar ging. “Slecht,” zei ze. Ze had geen contact met familie, kon weinig door haar ziekte MS. Ze zag twee keer in de week iemand van de thuiszorg die haar hielp met douchen. “Waar leef ik nog voor?” vroeg ze. Kenna bood aan haar naam en telefoonnummer door te geven aan haar contactpersoon van de Stichting Welzijn en de vrouw ging daar gretig op in. Kenna: “Ik dacht: “Die ene druppel, kan dus heel belangrijk zijn.”
Corona
“Onze maandelijkse bijeenkomsten zijn eigenlijk ook een ‘druppel’ om eenzaamheid tegen te gaan,” zegt Kenna. Toen corona in maart een streep door de bijeenkomsten zette, is de afdeling Appingedam meteen begonnen met een maandelijkse nieuwsbrief. In augustus stelden ze de vraag wie er zin had om in september naar de ontmoetingsavond te komen. Slechts een kwart van de leden durfde de uitnodiging aan. Uiteindelijk was de zaal – geheel volgens de coronaregels – halfvol. Voorzichtig oppert Kenna dat ze het gevoel heeft dat je ook zelf ‘een stapje’ kunt doen om niet eenzaam te worden. Maar als je houdt van contact met je medemens heeft corona een flinke deur dichtgeslagen en niemand weet hoelang deze dicht blijft. “Gelukkig,” zegt Kenna, “kan ik mijn telefoon oppakken en een praatje met deze en gene maken.”
#nietalleen
Overal in Nederland zetten talloze lokale organisaties en kerken zich in voor mensen die hulp kunnen gebruiken. Praktische hulp nodig? Een luisterend oor? Je bent #Nietalleen. Bel: 0800-1322 of kijk op: https://nietalleen.nl/
Zilverlijn
Wilt u uw hart luchten of een gezellig praatje maken, bel dan met de Zilverlijn van het Nationaal Ouderenfonds. Het telefoonnummer is 088 344 2000. U kunt u ook aanmelden als vrijwilliger, bel daarvoor 0348 466 666, ook voor niet-leden.
Digibellijn
Heeft u hulp nodig om te beeldbellen of online boodschappen te doen, dan kunt u bellen met de digibellijn van de seniorenorganisatie KBO-PCOB. Het telefoonnummer is 030 3400 660 en is bereikbaar op maandag, dinsdag en vrijdag tussen 14.00 en 16.00 uur.
Dit artikel staat in Passage Magazine nummer 4, 2020
Werkmap voor afdelingen
Een avondvullend programma over het thema eenzaamheid is te verkrijgen bij Passage servicepunt. Met de informatie en materialen wordt u in de gelegenheid gesteld op relatief eenvoudige wijze een thema-avond (of middag) te organiseren.